De beslissing van de Conservatieve Britse premier Boris Johnson om het Lagerhuis vlak voor de Brexit-datum een paar weken op non-actief te zetten, valt niet bij al zijn partijgenoten in de smaak. De voormalige Conservatieve premier John Major komt in actie tegen Johnson.
Major stapt naar de rechter om te voorkomen dat Boris Johnson het parlement langdurig schorst. “Ik heb beloofd dat ik een rechterlijk oordeel zou vragen als de premier het parlement langdurig schorst om te voorkomen dat parlementariërs zijn Brexitplannen dwarsbomen”, schrijft Major in een verklaring die online is gezet.
Major zegt zich te voegen in een zaak die de activiste Gina Miller al heeft aangespannen omdat de schorsing al over een week kan ingaan. “Ik wil de rechtbank adviseren vanuit mijn ervaring in de regering als minister en premier, en ook omdat ik vele jaren lid ben geweest van het Lagerhuis.”
Het parlement wordt op verzoek van premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de Brexit.
Drie rechtszaken tegen schorsing van het Lagerhuis
De beslissing van Johnson om het parlement langdurig te schorsen wordt aangevochten in drie rechtszaken, die de komende maand dienen.
Zakenvrouw en filantroop Gina Miller spande eerder al met succes een zaak aan tegen voormalig premier Theresa May om af te dwingen dat het parlement zou worden gehoord over haar brexitplannen. De zaak die ze in Londen tegen de schorsing voert, waarbij John Major zich heeft aangesloten, en dient volgende week.
Een groep van circa zeventig parlementariërs steunde een andere zaak voor het hoogste civiele hof in Schotland om te voorkomen dat Johnson het parlement vlak voor de Brexit buitenspel zet. Die zaak werd al aangespannen voordat koningin Elizabeth woensdag het verzoek om de langere schorsing goedkeurde.
De Schotse rechter besliste vrijdag in een spoedprocedure dat de schorsing vooralsnog niet wordt tegengehouden. Downing Street reageerde verheugd op het vonnis. "De inhoudelijke behandeling is volgende week en er was geen goede reden om de schorsing nu al tegen te houden. Het proces (om het parlement te schorsen) begint pas in de week van 9 september."
Ook in de Noord-Ierse hoofdstad Belfast is een zaak aangespannen. Een mensenrechtenactivist vreest dat een no-deal Brexit het wankele vredesproces in het Britse gebiedsdeel zal verstoren. Hij heeft ook juridische stappen gezet om de Brexit helemaal tegen te houden.
Veel kritiek op schorsing Britse parlement
Een petitie tegen de geplande schorsing van het Britse parlement is meer dan 1,5 miljoen keer getekend. De handtekeningenactie werd woensdag online gezet.
De petitie staat op een website van het Britse parlement. Dat moet een debat overwegen als meer dan 100.000 mensen tekenen. Die grens is ruimschoots gehaald. The Independent bericht dat het aantal ondertekenaars per uur op enig punt opliep tot bijna 90.000.
De indiener schrijft dat het parlement niet geschorst of ontbonden mag worden tenzij "voldoende" Brexituitstel is geregeld of het Britse vertrek uit de EU helemaal niet meer doorgaat. De huidige brexitdeadline is 31 oktober. Dat is over 64 dagen.
In het parlement bestaat grote ongerustheid over de naderende Brexitdeadline. Johnson heeft gezegd dat hij op 31 oktober sowieso uit de EU wil, ook als het niet lukt een nieuwe Brexitdeal te sluiten. Veel Lagerhuisleden, onder wie ook partijgenoten van de premier, willen echter absoluut geen chaotische brexit zonder deal.
Britse media berichten dat zeker twee leiders van oppositiepartijen nog brieven naar de koningin hadden gestuurd. Zowel Jeremy Corbyn van Labour als Jo Swinson van de Liberal Democrats vroegen om een ontmoeting met de vorstin.
"Ik heb naar de koningin geschreven om mijn bezorgdheid uit te drukken over het ondemocratische plan van Boris Johnson om het parlement te sluiten", stelde Swinson volgens Sky News. Ook Corbyn is fel tegen de schorsing, die hij vergeleek met een "ramkraak op de democratie".